zever, gezever
De zevende kunst...een intrigerend goed. Ik hou van film en cinema, heb ik altijd al gedaan. Vroeger gaf ik gemakkelijk geld uit aan de "2+1" of "3 voor 20"-dvd-acties van Fnac of Bilbo, tegenwoordig koop ik zo ongeveer één keer in een trimester een tienbeurtenkaart voor cinema Utopia in Avignon. En dat kan hier nog voor zo'n schamele achtenveertig euro! Dat heb ik eerlijk waar nog nergens anders gezien. En ze hebben een áánbod! Hun programmatie wordt niet op een flauw flyerke gedrukt, maar werkelijk in een krantje geprint, "la gazette" genaamd. Er worden kleine en grote pareltjes uit de vier windstreken op hun witte doek geprojecteerd. Een mens zou er voor minder cinefiel van worden. Aan deze positieve noten voegt zich nog de meest bijzondere toe... alle films zijn ondertiteld! Ondanks het feit dat ondertitels zeer zeldzaam zijn in het land der chauvinisten heeft Utopia gelukkig begrepen dat een film pas een reden tot bestaan heeft als hij ongecensureerd kan bekeken worden. En dat betekent voor mij en voor velen: in zijn originele taal, muziek en geluid.
Soit, ik ga dus graag naar de bioscoop. Een tiental jaren geleden deed ik als studente mijn blijde intrede in dé Belgische stad der internationale filmfestivals (ik mocht er zowaar een film... dubben!) en sinds vijf jaar woon ik in hét land der prestigieuze filmprijzen tout court, waardoor ik ook wel eens een prijsuitreikingske kan smaken. Als een echte Française heb ik onlangs de hele César-ceremonie bekeken, tot de uitreiking van de 'Meilleur Film" ver na middernacht toe. En tot mijn grote verbazing bracht deze eindeloze filmsterrenshow me heel wat vermaak. Zo werd ik bijna tot tranen toe geroerd door de emotionele speech van mannelijke belofte Rod Paradot en had ik net geen kippenvel bij het zien van de shortlist waarin ook twee Belgische films waren opgenomen en van "onze eigenste" Matthias Schoenaerts die ook een beeldje mocht uitreiken (ik herhaal mezelf: een lange tijd in het buitenland verblijven is een valkuil voor vaderlandslievende gevoelens). Ik werd van mijn sokken geblazen door het talent van regisseuse Deniz Gämze Ergüven, heb smakelijk gelachen met de Frans-Spaanse speech van Iñáritu en de Frans-Deens-Engelse toespraak van Sidse Babett Knudsen en was danig onder de indruk van Michael Douglas' kennis van de taal van Voltaire.
Allez, één en al vertier, tot ik plots terugdacht aan de Belgische filmprijzen. En meer bepaald de Ensors en de Magrittes. En nog meer bepaalder de uitspraken van ene Joëlle Milquet na afloop van deze laatste prijsuitreiking, toen bleek dat twee Vlamingen een trofee hadden gewonnen. Oh rampspoed en ellende, drama for real! Een prijs voor de Belgische cinema die naar een Vlaming gaat, hoe is het mógelijk?! Milquet stond perplex, Milquet was onthutst. Maar de repliek van Vlaamse Filmprijs-burgemeester Vandelanotte waarin hij als een klein kind "benadrukte dat een Franstalige actrice afgelopen zomer bekroond werd op de Ensors", was al helemaal om bij te huilen.
Wat een tristesse. Waar gaat België heen, vraag ik me op zo'n moment bang af. Hoe klein kan een wereld worden zonder dat hij zichzelf op eet? Ik had het hen graag gevraagd, aan onze dames en heren politici: "wat is nu eigenlijk het probléém?" Gooi die twee prijsuitreikingen gewoon samen, zoals in een echt land, zoals de Oscars, zoals de Césars, als dat dan toch de grote voorbeelden mogen zijn. België is een schoon land en heeft mijns inziens een heel rijk aanbod aan acteurs, actrices, regisseurs, films,... cultuur! Een aanbod dat ook over de landsgrenzen heen steeds beroemder en beruchter wordt. De Fransen zijn al langer fan van Cécile De France (!), Bouli Lanners en François Damiens (met die erkenning van het Franstalige Belgische acteurstalent zit het dus wel snor, lijkt me), maar nu sluiten ze ook de Vlaamse acteurs in het hart.
Matthias Schoenaerts speelt in het Engels en het Frans als waren het zijn moedertalen. Is dat niet eerder een reden tot trots, geachte politici? Zijn Matthias en U niet Belgisch avant tout? Houden jullie niet alledrie van dezelfde frieten, hetzelfde bier, dezelfde chocolade? Geven het beeld van dezelfde negen bollen op wat stokjes en hetzelfde manneke dat staat te pissen jullie niet allebei een vertrouwd gevoel? Hebben we dan niet samen gesupporterd toen The Broken Circle Breakdown kans maakte op een Oscar? Ik hoorde het Matthias net zelf zeggen bij onze vrienden van Le Grand Journal toen presentatrice Maitena hem uithoorde (in het Frans uiteraard!) naar het geheim achter zijn internationale succes. Het simpele maar geniale antwoord van onze gelauwerde landgenoot luidde als volgt: "je suis trilingue". Et voila. Monsieur le Belge est trilingue. (hij aarzelde ook niet er fijntjes aan toe te voegen dat dat deels komt dankzij het bekijken van films in de originele versie)
Beste mevrouw Milquet, geachte heer Vandelanotte, stop met trunten allebei en geniet van de diversiteit en klassebakken die uw mooie lappenland voortbrengt, in eigen land en taal, of in die van een ander. En vier dat samen, klink er samen op. Kies voor regionaal, nationaal en internationaal, in één grote ceremonie waar alle Belgen met trots naar kunnen uitkijken. Maak van Brussel het Cannes van België, rol er de rode loper uit voor al uw landgenoten en vier er de zevende kunst met het mooiste beeldje dat u in huis heeft (een gouden Manneken Pis of een verguld Atomiumpje lijken me ideale mascottes voor een Belgische filmprijs). En weet u wat, ik nodig u uit om straks mee naar Belgica te gaan kijken in mijn favoriete Franse bioscoop. In het Nederlands met ondertitels, welteverstaan.